1ste dag in Hua Hin

Een driehoek wordt in de goniometrie als meest stabiel gedefinieerd van alle meerhoekige figuren. Voor relaties gaat dat blijkbaar niet op. Althans, nog niet, naar ik mag hopen. We hebben Zapp nu iets meer dan een week bij ons, maar het lijkt een eeuwigheid geleden dat Mary en ik “met elkaar bezig zijn geweest”. Zapp eist alle, maar dan ook alle aandacht op. Hij verlangt onze warmte en genegenheid, maar hij zoekt ook de diepste van onze donkere emoties op.

Vandaag was zo’n dag, en – eerlijk – ik schrijf in diepe mineur dit verslag, in verslagenheid en vertwijfeling. Het even apart zitten, het even afstand nemen van alles wat Zapp ís en dóet en zégt werkt als een balsem op mijn gemoed. Maar mijn geweten blijft knagen. Ik ben vanavond vreselijk boos geworden op Zapp: ik heb hem de huid vol gescholden toen hij na een verschrikkelijke vertoning vóór en tijdens het avondeten in onze kamer een herhaaldelijk verzoek mijnerzijds in de wind sloeg en weer aan alle elektrische installaties, stekkerdozen en schakelaartjes priegelde, en het mannetje stond als versteend met zijn grote ogen en zijn nu plotseling tot rust gekomen vingertjes voor me… en ik moest bijna lachen. Maar ik was vertwijfeld boos, ik was woedend als bijna nooit tevoren.

Zapp heeft onze eerste avond in Hua Hin totaal verknald. Onder een lome klamme deken van tropische warmte en begeleid door krekels hadden we ons aan tafel begeven. Zapp begon vanaf het begin met zijn mes, vork en lepel aan allerlei luchtgevechten, welke ternauwernood door het bedienend personeel konden worden ontweken. Met het rietje van het glas watermeloensap werd het tafelkleed binnen de kortste keer bevlekt als ware het een decor van een bloederige western. Het prachtig opgevouwde en naar sereh (citroengras) geurende verfrisdoek werd op de grond gesmeten, echter niet voordat even werd gecheckt of wij het zagen. De heerlijk geurende broodjes behorend bij het voorafje werden half opgekauwd op de grond uitgespuugd. Normaal wijs ik Zapp erop dat dit niet hoort; in de afgelopen dagen en ook nog diezelfde middag begreep hij onze boodschap en herstelde hij zijn fout waarna wij hem steevast feliciteerden. Maar nu was met Zapp geen land te bezeilen: elke correctie onzerzijds werd met veel geschreeuw, gedreig en misbaar ongedaan gemaakt. Voor mij was de maat op een gegeven moment echter meer dan vol: ik bestelde het eten af (liet het wel door de room-service naar de kamer brengen), pakte alle spullen bij elkaar en liep samen met Mary terug naar onze kamer. Zapp brulde het uit van protest, en echt niet omdat hij zijn biertje of shoarmatje zou missen, maar omdat hij merkte dat hij er niet in slaagde ons helemaal in zijn greep te krijgen! Omdat we hem verder geen aanleiding wilden geven voor nog meer reacties wachtten wij niet op Zapp, we lieten hem in zijn boosheid alleen achter. Hij volgde ons op afstand en natuurlijk – bang als wij waren dat hem iets zou overkomen – keken we uit onze ooghoeken wat de kleine draak zou uitvreten. Maar we liepen door, zetten in de kamer alle spullen hoog in kasten buiten het bereik van de nu destructieve handjes van een losgeslagen wildeman. De rest kan ik kort maken: Zapp raasde als een dolle door het resort-complex (sommige gasten zullen wellicht zijn gepiep hebben misduid voor het terminale gekrijs van een speenvarken voor de feestelijke zaterdagavond BBQ en maakten zich op weg naar het strand) totdat hij bij onze deur verscheen en onze kamer onveilig wilde maken. Hij brulde en tierde en klierde nog even door, maar bemerkte tot zijn eigen niet geringe verrassing dat Mary en ik quasi-gezellig in lage tonen een conversatie aan het voeren waren bij ons inmiddels op het balkon opgediende avondeten. Wij waren woest, vertwijfeld, verdrietig en verslagen (gadegeslagen als wij waren door zoveel lieve maar hulpeloze mensen), en toch lieten wij Zapp niets van ons donkere gemoed merken. Sterker nog, we weigerden Zapp elk oogcontact en elke woordenwisseling, ja we ontkenden hem in zijn geheel. Plotseling werd hij rustig; hij probeerde nog een paar pesterijtjes, zag dat voor hem helemaal geen eten over bleef en liet zijn verzet uiteindelijk varen. Althans, dat dachten wij. Totdat hij miauwend en om hulp vragend zich richting badkamer kronkelde en van daaruit zachtjes om hulp vroeg: hij had de hele WC ondergepoept. Waarmee hij zijn laatste verzetsdaad van deze dag had verricht, want wij konden natuurlijk door de knieën om de boel aan kant te maken!

We weten niet echt wat de trigger is voor Zapp’s gedrag. Vóór het vertrek uit Bangkok had hij gezegd niet meer terug te willen naar het pleeggezin. Dat doet ons goed, zeker, alhoewel ik heimelijk denk dat Zapp helemaal geen echte “hechter” is. Onze driehoek lijkt heel sterk, zeker gezien de korte tijd van het bestaan van onze relatie, maar – zo zei ik Mary – ik zou er niet eens verbaasd van staan als hij ook van ons vrij gemakkelijk afstand zou kunnen doen. Dat is een harde zelfgetuigenis, een ontnuchterende waarheid in een tijd van emotie en warme gevoelens, maar het is wel een vermoede waarheid en een waarschuwing tegelijk.

Wij denken nog steeds dat 3 zaken Zapp mateloos boos en recalcitrant kunnen maken: a) de taalbarrière en het niet wederzijds begrijpen (hij luistert uitstekend naar Thaise aanwijzingen en gehoorzaamt dan verbluffend), b) het niet gelijk-krijgen op bepaalde voor hem belangrijke momenten van de dag (met name rondom etenstijd) en tenslotte c) de veelheid aan nieuwe prikkels.
Het eerste bezwaar gaat in Nederland “vanzelf” over als hij Nederlands leert spreken. Voor wat betreft het gelijk-krijgen hebben Mary en ik vanavond afgesproken hem vlak vóór etenstijd éénmaal toe te staan zijn gang te laten gaan en hem niet tegen te werken als hij iets wil doen dat wij hem anderszins eigenlijk zouden willen ontzeggen (tenzij zijn en andermans veiligheid in het geding is). Voor wat betreft de prikkels hebben we besloten alle maaltijden bij ons op het balkon te houden en ons aan een strikte dagindeling te houden (’s ochtends zwembad, vóór de lunch spelen op de kamer en na de lunch een middagdutje, ’s middags spelen op het strand).
Betekent dit dat we onze draak op deze manier zullen hebben getemd? Nou, daar zijn we bepaald niet zeker van, wellicht zit er in zijn karakter toch iets ontembaars. Ik wil het niet eens woede noemen: iemand noemde het genialiteit, creativiteit misschien, of wellicht de zin naar originaliteit en onafhankelijkheid. Hoe dan ook willen wij streven naar gemeenschapszin, en daar hoort “rekening houden met” bij, en dat begint bij wederzijds begrip en respect. Wat dat betreft zweeft Zapp nog tussen alles-voor-zichzelf houden of geen rekening houden met anderen (hoe begrijpelijk gezien zijn achtergrond!) en delen met anderen. Of: tussen leven met ons of kiezen voor zichzelf. Wat een moeilijke keuzes voor een mensje van 3 jaar, nietwaar?…

Voor leuke dingen ruimen we alleen tijd in als de situatie dat toelaat. “We zijn hier niet voor ons eigen plezier, Mary, maar om aan de hechting met Zapp te werken. Daar moet alles voor wijken. Als we daar een klein stukje in slagen, is dat een groter geschenk dan de mooiste massage of vakantie-ervaring”, verklaarde ik aan Mary toen we onze planning voor de komende anderhalve week doornamen. Mary knikte en gaf me een zoen. “Zo is het”, antwoordde ze. Zapp weet natuurlijk niet dat we later deze week een rit met een heuse olifant gaan maken…

Is er dan helemaal niets leuks gebeurd? Jawel, zeker wel. Het (voorlopige) afscheid van de familie Pramote was allerhartelijkst. Vervolgens voerde de autorit van ruim 3 uur ons langs zoutpannen, lychee- en palmplantages en knalgroene rijstvelden totdat bonkige heuvels met verbluffende schoonheid de stranden van Hua Hin aankondigden. En natuurlijk de eerste stapjes van onze kleine draak in de branding.

Zapp is voor niets bang. Hij kijkt in geval van nieuwe ervaringen een ogenblik de kat uit de boom, om zich vervolgens met verve en doodsverachting in de nieuwe situatie te storten. Hij kopieert andermans gedrag flitsendsnel, onthoudt handelingen ijzersterk en kopieert gedrag feilloos. Zo werd de voor de plattelandbewoner Zapp volstrekt nieuwe ervaring van zout zeewater ook voor ons een onvergetelijke ervaring. Met kleine, schuimende en bruine golfjes kabbelde het water tegen zijn korte bruine beentjes. Voortdurend vocht Zapp met zijn evenwicht, vechtend met het nieuwe gevoel van terugstromend water en ingravende voetjes. Het was koddig om te zien. We lieten hem een half uur ervaring opdoen, totdat hij – verslagen door zijn haperende evenwichtsgevoel en een zoveelste kopje-onder ervaring – uit de branding op ons toeliep en met een brede lach zijn dankbaarheid voor dit zeewater-gevoel kenbaar maakte. Dat wordt nog wat, de komende week! Maar wat geeft het ons een vreugde dit kleine mensje deze speelervaring te kunnen geven: voor het eerst sinds jaren kan ik me heugen dat strandleven leuk kan zijn. Dat was het kado van Zapp aan ons vandaag: zijn ongebreidelde blij-zijn voor zoiets simpels als zee en strand, op een lome namiddag in Hua Hin. “Het lijkt wel onze 2de honeymoon”, zei Mary. “Zo is dat”, echode ik een antwoord van Mary eerder die middag.